Perec Smolenskin
Data i miejsce urodzenia |
25 lutego 1842 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
1 lutego 1885 |
Język |
hebrajski |
Perec Smolenskin, także Piotr Smoleński[1] (ur. 25 lutego 1842 w Monastyrszczinie, zm. 1 lutego 1885 w Merano) – żydowski pisarz i myśliciel tworzący w języku hebrajskim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 25 lutego 1842 roku w miejscowości Monastyrszczina[2], w ubogiej rodzinie[3]. Ukończył jesziwę w Szkłowie[1][3]. W latach 1862–1867 mieszkał w Odessie[3], gdzie uczył języka hebrajskiego[1]. W tym okresie zaczął publikować na łamach hebrajskojęzycznego periodyku „Ha-Melic”[1][3], wydał zbiór krytyki literackiej i pisał utwory beletrystyczne[3].
W 1868 roku, po przeprowadzce do Wiednia, założył miesięcznik w języku hebrajskim pt. „Ha-Szachar”[3] i był jego wydawcą aż do śmierci[3][4]. Nieregularnie ukazujące się pismo poświęcone żydowskiej kulturze i myśli narodowej miało znaczący wpływ na kulturę Żydów Europy Wschodniej[4]. Wiedeński dom Smoleńskiego stał się miejscem spotkań młodych literatów[3].
Jako przedstawiciel liberalnej haskali, w swojej twórczości Smolenskin opowiadał się przeciwko chasydyzmowi, ale i krytykował młode pokolenie asymilujących się Żydów porzucających swoją dawną tożsamość[3].
Uważany jest za jednego z prekursorów syjonizmu[3]. Pod wpływem pogromów w 1881 roku doszedł do przekonania, że jedyna nadzieja na przyszłość narodu żydowskiego to powrót do Izraela i ustanowienie samodzielnego państwa[3].
Zmarł na gruźlicę 1 lutego 1885 roku w Merano[1]. W 1952 roku jego szczątki przeniesiono do Izraela, by upamiętnić jego rolę w budowaniu żydowskiej ideologii narodowej[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Rafał Żebrowski, Smolenskin (Smoleński) Perec (Piotr), [w:] Polski słownik judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-06-04] (pol.).
- ↑ Smolenskin Perec [online], Wirtualny Sztetl [dostęp 2023-06-04] .
- ↑ a b c d e f g h i j k l Shmuel Feiner , Smolenskin, Perets [online], YIVO Encyclopedia [dostęp 2023-06-04] .
- ↑ a b Zofia Borzymińska, Ha-Szachar, [w:] Polski słownik judaistyczny [online], delet.jhi.pl [dostęp 2023-06-04] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- R. Medoff, Ch. I. Waxmann Historical Dictionary of Zionism ISBN 1-57958-286-9